در  سالروز میلاد حضرت رسول(ص) و امام جعفر صادق(ع) موسس مذهب جعفری و همچنین روز اخلاق و مهروزی با اشاره به روایتی به نقل از رسول گرامی اسلام(ص) مبنی بر «أوّلُ العلم مَعرفةُ الجَبّار و آخرُ العلم تَفویضُ الأمر الیه» گفت: آغاز علم خداشناسی و فرجام و پایان علم نیز تفویض همه امور به خدا و تسلیم برابر مشیت، اراده و حکم حق و قانون الهی است.

وی با بیان این که همین آغاز و فرجام علم که خداشناسی و واگذاری همه امور به خداوند متعال می باشد، عین اخلاق، متن اخلاق و بطن اخلاق است، خاطر نشان کرد: بزرگان ما برای تحقق این هدف متعالی، متونی را تدوین نموده اند که از جمله آن می توان به رساله آداب المتعلمین اشاره کرد که طلاب در حاشیه کتاب جامع المقدمات با آن آشنا می شدند و این رساله را می خواندند.

عضو مجلس خبرگان رهبری با بیان این که بنا به نقل بسیاری از بزرگان، رساله موجز و کوتاه آداب المتعلمین اثر یک محقق فرهیخته در تراز بسیار بالایی به نام خواجه نصیرالدین طوسی است، ابراز کرد: آن عالم فحل که از مفاخر دنیای دانش است، برای طلبه مبتدی تازه وارد حوزه شده، یک متنی را متناسب با این سطح ولی با آن اتقان، احکام و هدف گذاری، تدوین کرده که طلبه از همان آغاز بداند، چرا وارد حوزه می شود، هدف، انگیزه و رسالت او چیست و از کجا باید کار را آغاز کند و به کجا منتهی شود.

حجت الاسلام والمسلمین حسینی خراسانی با بیان این که کتاب منیة المرید فی آداب المفید والمستفید نیز اثر محققانه، عالمانه و عمیق شهید ثانی است که از مفاخر عالم علم شناخته می شود، اظهار کرد: این کتاب شریف را بزرگانی مثل میرزای مجدد شیرازی جزء کتب بالینی و مورد ابتلا دانسته اند که همواره باید همراه طلبه باشد و این کتاب دقیقا با هدف تربیت و ساختن طلبه به عنوان یک عنصر عادل عالم با فراست دارای بصیرت، هوشمند، مدیر و مدبر برای جامعه تهیه و تنظیم شده است.

وی با بیان این که ابن کتاب ارزشمند اخلاقی، بحث هایی حقیقتا دل نشین، روح نواز، آموزنده و سازنده دارد، ادامه داد: همچنین کتاب های دیگری از جمله کتاب مشهور به مجموعه ورام ابی فراس نخعی وجود دارد و آن هم از کتبی است که در حوزه تربیت و اخلاق، فوق العاده دل نشین، روح نواز و موثر است و تاثیر اخلاقی آن کتاب در حدی است که هنگامی که انسان در یک فضای خلوت انفرادی و خصوصی آن را می خواند، آنچنان تحت تاثیر قرار می گیرد که اشکش جاری می شود.

عضو مجلس خبرگان رهبری افزود: در کنار درس و بحث رایج حوزوی از ادبیات تا به منطق، اصول، فلسفه، کلام، تفسیر، تاریخ، حدیث و. ...تا فقه، برای همه این سطوح و مراحل، بزرگانی در تراز خواجه نصیرالدین طوسی، ورام بن ابی فراس، شهید ثانی و امثال اینها همانند مرحوم نراقی و... متون را تدارک دیده اند که همه انسان ساز و طلبه پرور در حوزه اخلاق هستند.

حجت الاسلام والمسلمین حسینی خراسانی با بیان این که بحث مهم، تعیین کننده و حیاتی در زمینه سرنوشت اخلاق، از بحث هایی است که همزاد با حوزه علمیه و مراکز علمی، دینی ما آن هم با الهام از وحی و خاندان وحی، پیامبر و اوصیاء به حق ایشان رشد کرده اند، بیان کرد: این نکته اهمیت اخلاق را در حوزه های علمیه و همچنین جایگاه اخلاق را روشن می سازد و سبب می شود اهتمام وافر عالمان خودساخته بزرگی که در حوزه نسبت به این مسئله وجود داشته است بازگو شده و همواره مورد تاکید باشد.

وی ادامه داد: بنابراین آغاز علم معرفت الله و فرجام علم نیز تفویض همه امور به او یعنی تکلیف مداری در برابر خداوند متعال است و این به واقع روح، جان، مغز و حقیقت اخلاق شمرده می شود که همه طلاب به دنبال آن هستند.

عضو مجلس خبرگان رهبری خاطر نشان کرد: در تاریخ پیدایش حوزه های مبارکه علمیه، در هیچ مقطعی از مقاطع تاریخ، آن چنان که در این مقطع، حوزه های علمیه به رسالت راستین خود عمل نموده، نقش آفرینی کرده است، فداکاری خودش را به اثبات رسانده و نهایتا مردمی بودن خودش را عملا نشان داده است، می بینید که در کمتر مقطعی از مقاطع تاریخ پرافتخار حوزه های علمیه، چنین مسئله ای دیده می شود و آن مسئله اساسا فداکاری حوزه و حوزویان است.

حجت الاسلام والمسلمین حسینی خراسانی با بیان این که یک نمونه ماجرای دفاع از کیان دین و همچنین دفاع از قیم و ارزشهای اسلامی، انسانی، دینی و مذهبی، ملی است که همه اقشار و اصناف و طبقات پای کار آمدند و فداکاری کردند، ابراز کرد: تعداد شهدا، جانبازان، آزادگان، رزمندگان و مجاهدان از حوزه های علمیه نسبت به دیگر گروه ها بیش تر بوده است.

وی با بیان این که از گذشتگان دور وقتی از عظمت، شکوه و اخلاق حوزه سخن می گوئیم، طلاب پرچمدار هستند، ابراز کرد: طلاب و روحانیون در خط مقدم جبهه درون سنگرها، در کنار رزمندگان، حضور پررنگ داشتند و دوشادوش رزمندگان یعنی در عملیات نظامی و جنگی پیچیده مثل غواصی و تک تیرانداز حاضر بودند و دیدبانی و اطلاعات و شرکت در عملیات برای تعقیب دشمان یا پاسخ به حملات دشمن، طلبه ها انصافا خوب درخشیدند و برگ زرین دیگری در صفحات پرافتخار حوزه و روحانیت افزوده اند.

عضو مجلس خبرگان رهبری با بیان این که این هم نمونه ای از اخلاق است، تصریح کرد: جانفشانی در راه ارزش ها، مجاهدت برای دفاع از ارزشها و شهادت طلبی در راه ارزش ها همه نمونه و معیار اخلاق است و در این راه هم هر دو اخلاق فردی و اجتماعی باید هماهنگ با هم رشد پیدا کند یعنی این اخلاق جمعی، اجتماعی نباید باعث شود اخلاق فردی فراموش یا کمرنگ شود. کما اینکه اخلاق فردی نباید باعث شود از اخلاق مهم اجتماعی و مردمی و عمومی غافل بمانیم.

حجت الاسلام والمسلمین حسینی خراسانی ضمن اشاره به ضرورت ترویج و توسعه معنویت و اخلاق در حوزه ها ابراز کرد: گرچه امروز از نظر معنویت و اخلاق با جایگاه اصلی فاصله زیادی داریم اما این عوامل نباید سبب شود که وانمود کنیم اصلا معنویت، روحانیت، فضیلت، اخلاق و ادب در حوزه ها رنگ باخته بلکه باید برای برجسته کردن آن در حوزه ها تلاش کرد.

وی با بیان این که باید اخلاق پررنگتر و فراگیرتر به معنای درستش در حوزه های اجتماعی و فردی به طور هماهنگ رشد پیدا کند، تصریح کرد: البته هر چه مختلق به اخلاق نیک باشیم، باز هم با آن وضعیت آرمانی، ایده آل و مطلوب که قله است فاصله داریم و باید همت به آن سمت و سو کنیم ولی همت برای حرکت شتابان به آن سمت نباید به قیمت تضعیف وضعیت موجود باشد.

عضو مجلس خبرگان رهبری ادامه داد: از سوی دیگر بایستی اولیاء امور و مسئولین در حوزه های علمیه که در راس مراجع عظام تقلید هستند با عنایت به هدایت های رهبر معظم انقلاب(حفظه الله تعالی) حوزه های اخلاقی را فعال تر کنند.

حجت الاسلام والمسلمین حسینی خراسانی با اشاره به راهکارهای فعال سازی حوزه های اخلاقی، عنوان کرد: در وهله اول می توان در روزهای تعطیلی رسمی و یا مشخصا روزهای پنجشنبه توصیه ها و درس های اخلاقی برای طلاب داشت و دیگر بحث نیز تذکرات اخلاقی غیر مستقیم در لابلای مباحث است، مثلا یک استاد بحث حجیت خبر واحد را در اصول بحث می کند و آیه نبا و تفقه را مورد بحث قرار می دهد یا در بحث فقه به محرمات و تروک احرام رسیده است، بالمناسبه نه در قالب موعظه و نصحیت بلکه بسته به اقتضائات و شرائط، وقتی دید زمینه فراهم است یک نکته اخلاقی را به طلاب القاء می کند.

وی با بیان این که حوزه کهن علمیه خراسان ویژگی های بارز فراوانی دارد که یکی از آنها بحث قوت ادبیات است، تصریح کرد: همواره از حوزه علمیه خراسان به عنوان یک حوزه قوی در باب ادبیات یاد شده است، یعنی قوت ادبیات خراسان شهره همه حوزه ها است و همه این را قبول دارند همانطور که اساتید پخته ای در گذشته در آن وجود داشته است.

عضو مجلس خبرگان رهبری با بیان این که از سوی دیگر از جمله قوت های حوزه علمیه خراسان بحث اخلاق است، خاطر نشان کرد: اخلاق در حوزه علمیه خراسان، نمود و جلوه بیشتری دارد، مثلا از آنهایی که در طبقه اساتید هستند، اخلاقشان فقط گفتاری نبوده، بلکه رفتاری هم بوده و اخلاق رفتاری و کرداری سازنده در بدنه حوزه های علمیه و جامعه داشته اند.

حجت الاسلام والمسلمین حسینی خراسانی با بیان این که از جمله بزرگانی که قداست و دیانت را در حد عصمت بیان می کردند، فقیه بزرگوار، مجتهد برجسته و مرجع تقلید وارسته حضرت آیت الله العظمی سید محمد هادی میلانی که زعیم حوزه علمیه خراسان بودند می باشند، بیان کرد: ایشان در روزگار خود با امام ارتباط صمیمانه داشتند و مواضع انقلابی امام هم همواره مورد حمایتشان بوده است، ایشان هم از نظر اخلاق مخصوصا در سلوکشان، در برخوردشان، واقعا یک اسوه و الگوی قابل توجهی هستند.

وی با بیان این که حضرت آیت الله میرزا علی آقای فلسفی از الگوهای اخلاق در حوزه ها هستند، گفت: همچنین مرحوم آیت الله جناب آقای میرزا جواد تهرانی در حوزه علمیه خراسان، تندیس اخلاق و معنویت بوده و امروز هم اینان از برکات امام رئوف حضرت رضا(ع) است و اینها شاگردانی دارند که همین رویه را در علم و عمل و اخلاق ترویج می کنند.

عضو مجلس خبرگان رهبری ادامه داد: بنابراین آن دسته از اساتیدی که می خواهند مهذب حوزه، مربی نفوس و به معنای واقعی معلم اخلاق باشند اینها الگوهای ما هستند و طلبه ها باید از اینها درس اخلاق یاد گرفته و با زندگی آنان انس بگیرند.

حجت الاسلام والمسلمین حسینی خراسانی با بیان این که مشی، منش، گویش و. .. اساتید حوزه باید تبلور اخلاق باشد، افزود: نگاه حوزه به طلبه ها، باید نگاه یک پدر مشفق و رئوف بوده باشد اساتید همواره طلبه ها را مورد توجه، هدایت، حمایت و مدیریت خود قرار دهند.

وی افزود: طلبه ها در جلسات با این بزرگان در حقیقت خودشان را یک حصن حصین و در آرامش می دیدند که این رابطه استاد با شاگرد که رابطه پدری و فرزندی است، باید مخصوصا در شرایط امروز پررنگ تر شود و طلبه ها باید قدر بدانند.