به گزارش نورسافت، حجت الاسلام و المسلمین دکتر محمد حسین بهرامی رئیس مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی در این نشست با اشاره به اینکه امروز شاهد تلاقی حوزۀ علوم انسانی و فناوری اطلاعات هستیم، گفت: علوم انسانی این ویژگی را دارد که بر داده هایی اطلاق شود که مبتنی بر تحلیل، نقد و نظریه پردازی است. به تعبیری، مخلوق ذهن بشری است. این علم متفاوت از فضای علوم طبیعی و تجربی است. در این حوزه طبیعتاً ورود کامپیوتر و فناوری اطلاعات و ورود هوش مصنوعی، می تواند مسائل، چالش ها و روندهای خاص خودش را داشته باشد.

وی افزود: شاید ابتدا تصور می شد با توجه به مبتنی بودن علوم انسانی بر خلاقیت بشری، خیلی نمی توان ارتباطی بین این علم و ابزارهایی مثل فناوری اطلاعات برقرار کرد. رفته رفته کامپیوتر و فناوری اطلاعات، نقش آفرینی خود را در کیفیت بخشی به علوم اسلامیِ سنتی، در قالب جستجو و یا دسترسی به منابع باز کرد، اما همچنان علوم انسانی مبتنی بر خلاقیت انسانی بود و مسائلش خارج از فناوری اطلاعات شکل می گرفت. روش ‎های آن خیلی ارتباطی با فناوری اطلاعات نداشت، با این حال با تقویت موضوع فناوری اطلاعات به خصوص باز شدن پای فناوری هایی مثل هوش مصنوعی، به مرور، این ابزار نقش خودش را در علوم انسانی پررنگ تر کرد به نحوی که حتی مسئله تعریف می کند و یا مسائل را تغییر و روش های جدید پژوهشی ارائه می دهد و در نهایت نتایجی را پیمایش می کند که هیچ گاه با شیوه های سنتی به آن فکر نمی کردیم. کم کم در این نقطۀ تلاقی، دانشی با عنوان علوم انسانی دیجیتال شکل گرفت.

حجت الاسلام و المسلمین دکتر بهرامی با اشاره به اینکه مفهوم کلی علوم انسانیِ دیجیتال استفاده از روش ها و ابزارهای رقومی برای پژوهش و آموزش علم انسانی است، گفت: اینکه دانشی به عنوان علوم انسانی دیجیتال وجود داشته باشد، در مقالات متعدد بین المللی وجود داشت، اما در داخل ادبیاتی در این باره تولید نکردیم.

 رئیس مرکز تحقیقات کامپیوتری نور ادامه داد: در حوزۀ علوم انسانی و اسلامیِ دیجیتال، مراکز علمی متعددی در سطح جهان وجود دارد؛ به عنوان نمونه مؤسسۀ مطالعات تمدن های مسلمانان وابسته به شاخۀ لندنِ دانشگاه آقاخان از آن جمله است. یا طرح علوم انسانی اسلامی دیجیتال دانشگاه "براون" که نشست ها و برنامه های پژوهشی و دوره های کارگاهی در حوزه علوم انسانی دیجیتال برگزار می کند. یا دانشگاه هاروارد که پروژه ای با عنوان منابع شریعت دارد. همچنین مؤسسه روشن، نهادی برای مطالعات ایرانیان است و هدف این مؤسسه، ارتقای استانداردهای بالای پژوهش در این حوزه است. در ایران غیر از مرکز نور، دو مرکز علوم انسانی دیجیتال در دانشگاه شیراز و دیگری هم آزمایشگاه علوم انسانی دیجیتال دانشگاه تهران است که آنها هم بیشتر مبتنی بر دغدغۀ فردی و محدود هستند.

دکتر بهرامی در ادامه به معرفی مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی و تشریح اهداف تأسیس مرکز نور و نقش بی بدیل مقام معظم رهبری در تأسیس و رشد مرکز و حمایت های فراوان معظم له، پرداخت و به دستاوردهای ارزشمند مرکز نور طی سه دهه گذشته مانند: در اختیار داشتن نسخه دیجیتال اکثر متون علوم اسلامی در موضوعات مختلف و غنی سازی و فرآوری این متون و عرضه آنها در قالب صدها نرم افزار و ده ها پایگاه محتوایی اینترنتی، ایجاد بانک محتوایی مجلات مختلف حوزه های علوم اسلامی و انسانی در پایگاه نورمگز، پیش گامی در داده کاوی هوشمند و استفاده از فناوری هوش مصنوعی در بیش از 30 محصول و عرضه برون خط و برخط آنها، بهره مندی از منابع انسانی متخصص در حوزه علوم اسلامی و فنی، ارتباط و تعامل با طیف وسیعی از مخاطبان و کاربران محصولات نور در داخل و خارج کشور که اعتماد بالایی به محصولات نور دارند وکاهش هزینه های پژوهشی محققان و مؤسسات آموزشی و پژوهشی حوزوی و دانشگاهی اشاره کرد.

مهندس احمد ربیعی زاده مدیر آزمایشگاه هوش مصنوعی مرکز نور نیز در سخنانی به معرفی محصولات مرکز نور مبتنی بر هوش مصنوعی مانند: زبانشناسی رایانشی، مشابه یابی لفظی و معنایی هوشمند در کتب، مقالات و پایان نامه ها، مشابه یابی بین زبانی، مرتبط یابی بین متون، استناددهی ماشینی، ارجاعات هوشمند پاورقی ها، نویسه خوان نوری (o.c.r)، تحلیل هوشمند متون و منابع عربی و فارسی، جستجوی درون محتوای صوتی، باهم آیی آیات و...پرداخت.

در پایان سخنان دکتر بهرامی و مهندس ربیعی زاده که با استقبال خوبی از اساتید و دانشجویان روبرو شده بود، سؤالات متعددی توسط حاضران در جلسه مطرح شد که آقایان بهرامی و ربیعی زاده به آنها پاسخ دادند. سپس دکتر شهاب اسفندیاری رئیس دانشگاه صدا و سیما با تقدیم لوح تقدیر به حجت الاسلام دکتر بهرامی و مهندس ربیعی زاده از ایشان قدردانی نمود و در صحبتی کوتاه بر همکاری و تعامل دانشگاه صدا و سیما با مرکز نور و امضای تفاهم نامه همکاری علمی و پژوهشی تأکید کرد.

گفتنی است در حاشیه نشست علمی سمپوزیوم هوش مصنوعی و رسانه، غرفه توانمندی مرکز نور در زمینه هوش مصنوعی دایر بود که با استقبال مراجعه کنندگان اعم از اساتید و دانشجویان دانشگاه صدا و سیمای تهران روبرو شد.