در خصوص ویژگی های شخصیتی حضرت زینب کبری (س) توضیح دهید؟

بعضی وجودها در عالم هستی بیش از آنکه دغدغه شخصی داشته باشند، دغدغه اجتماعی دارند؛ اصلا پیوند توحیدی شان به جهت رشد جامعه است، اهل سحر و بیداری هستند تا به سوی خداوند متعال حرکت کنند و جامعه را هم توحیدی کنند. دغدغه این افراد تربیت توحیدی است بر همین اساس حماسه توحیدی می کنند. حضرت زینب کبری (س) الگوی حماسه توحیدی بودند. یعنی عملا حماسه زینبی و حرکت زینب کبری (س) برای اعتلای کلمه توحید در جامعه بود.

 مبانی و روش های تربیتی حضرت زینب (س) برای جامعه امروز چیست؟

دغدغه تربیتی حضرت زینب کبری (س) فقط تربیت فرزند نیست، فقط خانه و خانواده نیست بلکه تربیت جامعه است، تغییر در همه افراد جامعه است؛ به همین دلیل وقتی حضرت وارد شام و کوفه می شوند، خطابه های زینب کبری (س) به این جهت است که این جامعه گرایش به امام پیدا کند، با امام رابطه برقرار کند نه اینکه امام برادر اوست نه اینکه امام فرزند برادر اوست، امام راهنماست، امام سبیل است، امام مسیر است. هر چقدر پیوند جامعه با امام بیشتر شود، حرکتش به سوی خدا محکم تر و جدی تر می شود. وقتی انسان اهل حماسه شد، وقتی حماسه، حماسه زینب کبری (س) شد. اینجا دیگر به دنبال سود و منفعت نیست به تعبیر آن جهاد تبیینی که حضرت آقا بیان می کنند، دنبال روشنگری است و در روشنگری جهاد می کند.

کسی که برای روشنگری گام آرامی بر می دارد، آهسته می رود و آهسته می آید، زیاد هم به نتیجه فکر نمی کند. یعنی دغدغه اش رسیدن به نتیجه نیست، دغدغه اش یک حرکت آرام است. اما وقتی انسان دغدغه پیدا کند، اگر جان دهد، وجود دهد، پیر شود، به هر طریقی علیه او هزینه شود، باز هم عقب نشینی نمی کند. ما در وجود حضرت زینب کبری (س) مهم تر از صبر، استقامت را می بینیم. یعنی گاهی فردی بلاء و سختی می بیند ولی در برابر آن صبر می کند اما گاهی فردی در آن حادثه استقامت می کند، بیان نورانی حضرت حق در قرآن این است که « إِنَّ الَّذِینَ قالُوا رَبُّنَا اللَّهُ ثُمَّ اسْتَقامُوا تَتَنَزَّلُ عَلَیهِمُ الْمَلائِکةُ أَلَّا تَخافُوا وَ لا تَحْزَنُوا وَ أَبْشِرُوا بِالْجَنَّةِ الَّتِی کنْتُمْ تُوعَدُونَ » (همانا کسانی که گفتند: «پروردگار ما خداست، پس (بر این عقیده) مقاومت نمودند، فرشتگان بر آنان نازل می شوند (و می گویند:) نترسید و غمگین مباشید و بشارت باد بر شما به بهشتی که پی در پی وعده داده می شدید.)

استقامت در بیان نورانی حضرت بسیار مهم است ضمن اینکه استقامت در حماسه نیز بسیار سخت است. یعنی عملا کسی حرکت کند، جهاد کند، قیام کند و در همه اینها استقامت هم کند این مساله بسیار مهم است. حضرت زینب کبری (س) می توانست بعد از واقعه عاشورا بگوید: دیگر مرا بس است اما چون تربیت جامعه دغدغه اصلی ایشان بود، عقب نشینی نمی کند، کوتاه نمی آید و پیش می رود.

مهمترین درسی که بانوان امروز جامعه ما می توانند از سبک زندگی حضرت زینب کبری (س) بگیرند، چیست؟

تک تک بانوان جامعه ما باید بدانند که می توان زینبی زیست. زینبی بودن یعنی حرکت کردن، یعنی گام برداشتن، یعنی دغدغه اجتماعی داشتن و عقب نشینی نکردن. زینب کبری (س) در دربار یزید کاری کردند که یزید از حرکت خود پشیمان می شود. این اوج قدرت است. یعنی گاهی ما در یک مجموعه ای احساس ضعف می کنیم، می گوییم دیگر توانش را نداریم، امکانپذیر نیست. اما زینب کبری (س) در بدترین و سخت ترین زمان با اسارت و با همه مشکلات روحی و جسمی با همه آن فشارها، یک لحظه عقب نشینی نکردند. اما آیا برای پیشرفت خود، برای بهشت رفتن یا برای گرفتن پاداش این کارها را انجام می دانند؟ خیر، چون برای تربیت و شکوفایی جامعه دغدغه اجتماعی داشتند.

لذا اگر هر بانویی زندگی خود را فقط در فرزند و همسر خود خلاصه نکند و با خود بگوید من می توانم و علاوه بر خانواده یک تغییر اجتماعی ایجاد کند، افق این تغییر اجتماعی (محله، شهر یا فامیل) را هم خودش تعریف کند؛ لذا باید از «بی بی» عالمیان الگو بگیریم برای تلاش از یک سو و استقامت در تلاش از سوی دیگر.

خداوند هم در قرآن فرمودند: «وَ مَنْ أَرادَ الْآخِرَةَ وَ سَعی لَها سَعْیها وَ هُوَ مُؤْمِنٌ فَأُولئِک کانَ سَعْیهُمْ مَشْکور» (و هر کس خواهان آخرت باشد و برای آن تلاش شایسته و در خور کند، و مؤمن باشد، پس تلاش آنان سپاس گزارده می شود) همچنین خداوند فرموده: « یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا إِنْ تَنْصُرُوا اللَّهَ ینْصُرْکمْ وَ یثَبِّتْ أَقْدامَکمْ » (ای کسانی که ایمان آورده اید! اگر خدا را یاری کنید، شما را یاری می کند و گام هایتان را استوار می سازد.)